XII POWIATOWY KONKURS PIĘKNEGO CZYTANIA POEZJI I PROZY WISŁAWY SZYMBORSKIEJ
„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa,
jaką sobie ludzkość wymyśliła”
Wisława Szymborska
W tym roku minęło sto lat od urodzin Wisławy Szymborskiej. Pojawiło się wiele inicjatyw, dzięki którym utrwalana jest twórczość tej wybitnej poetki i eseistki, laureatki literackiej nagrody Nobla za rok 1996. Aby podtrzymać pamięć o pisarzach i poetach w nowych pokoleniach, po raz dwunasty, w dniach 7 – 8 listopada 2023 r. w Bibliotece Pedagogicznej w Mińsku Mazowieckim został zorganizowany Powiatowy Konkurs Pięknego Czytania Poezji i Prozy. Tegoroczna edycja przebiegła pod hasłem słów Noblistki „Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”. Organizatorem konkursu były również Szkoły Salezjańskie Sapere aude w Mińsku Mazowieckim a patronat honorowy nad konkursem objął starosta miński Antoni Jan Tarczyński.
W środę, 15 listopada 2023 r. odbyło się uroczyste podsumowanie Konkursu na który przybyli licznie zaproszeni goście. W imieniu p. Anny Popławskiej – kierownika Biblioteki Pedagogicznej w Mińsku Mazowieckim zgromadzonych powitała i całość poprowadziła Pani Agnieszka Bielakowska. Galę uświetnili swoją obecnością Pani Emilia Piotrkowicz – Naczelnik Wydziału Oświaty i Promocji Starostwa Powiatowego; Pani Karolina Wieczorek, Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mińsku Mazowieckim; Pani Zuzanna Woźnica z Powiatowego Środowiskowego Domu Samopomocy w Mińsku Mazowieckim; Pani Dorota Salamon – Dyrektor Biblioteki Pedagogicznej im H. Radlińskiej w Siedlcach, laureaci konkursu, nauczyciele, opiekunowie, rodzice, przyjaciele i sympatycy biblioteki. Przewodnicząca jury Pani Renata Bakuła podsumowała tegoroczny Konkurs, w którym wzięło udział 139 uczniów z 35 szkół powiatu mińskiego. Repertuar konkursu stanowiły utwory poetki. Uczniowie z klas I-VI mieli za zadanie przygotować dwa wiersze ze zbioru „Wiersze wszystkie” lub prozę z tomu „Wszystkie lektury nadobowiązkowe”. Uczestnicy klas VII i starsi zaprezentowali piękne czytanie wybranego przez siebie tekstu z tomu „Wszystkie lektury nadobowiązkowe”, a ponadto przeczytali wiersz wylosowany z puli przygotowanej przez organizatorów. Ideą tegorocznego konkursu było rozbudzanie zainteresowania literaturą, popularyzowanie twórczości Wisławy Szymborskiej, rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich, kształtowanie języka, wyobraźni i wrażliwości, kultury czytelniczej, rozwijanie twórczych talentów, dbałość o kulturę słowa, prezentacji własnych umiejętności i porównania ich z umiejętnościami innych a także integracja środowisk szkolnych. I oczywiście w myśl słów Noblistki „najpiękniejsza zabawa” którą jest „czytanie książek”.
Jak należy czytać, aby osoby słuchające zrozumiały, co chcemy im przekazać? Na to pytanie odpowiedzieli nam uczestnicy konkursu, którzy wspaniale wyćwiczyli odpowiednie umiejętności. Konkurs obejmował następujące kategorie wiekowe: szkoły podstawowe kl. I -III; szkoły podstawowe klasy IV – VI; szkoły podstawowe klasy VII – VIII oraz szkoły ponadpodstawowe. Jury – w składzie: Renata Bakuła – przewodnicząca, Marta Trzeszkowska, Ewa Pszczółkowska, Małgorzata Chrobot, Anna Popławska miało ogromnie trudne zadanie z wyłonieniem laureatów spośród czytających, którzy zaprezentowali wyrównany i wysoki poziom. Oceniając uczniów, komisja zwracała szczególną uwagę na poprawną wymowę, płynność oraz rozumienie czytanego tekstu, świadome i celowe stosowanie środków ekspresji artystycznej oraz wiele innych elementów. Szczególne słowa uznania należą się najmłodszym uczestnikom ze szkoły podstawowej, którzy poprzez odpowiedni dobór tekstu świetnie poradzili sobie z trudną poezją Szymborskiej. Największą popularnością cieszyły się wiersze „Cebula”, „Kot w pustym mieszkaniu” oraz „Niektórzy lubią poezję”. Podobnie starsi uczniowie, którzy wykazali pełne zrozumienie czytanego tekstu, naturalność w przekazie, dojrzałą interpretację, wyrazistość mowy, modelowanie głosem, kontakt z publicznością. Najstarsi uczestnicy zaprezentowali prozę z tomu „Wszystkie lektury nadobowiązkowe”, która okazała się dla nich sporym wyzwaniem. Warto, pracując nad wybranym tekstem, w pierwszej kolejności go zrozumieć, potem „przefiltrować przez własne emocje” a na koniec przekonać odbiorców, że to, co czytam, jest dla mnie ważne i ciekawe.
Kim była Szymborska? Jak napisał cytowany przez przewodniczącą jury Tomasz Jastrun „Chciała być, »osobą, a nie osobistością «„. Była uważana za osobę bardzo skromną, trzymającą się swoich zasad. Poczucie humoru towarzyszyło jej w codzienności. Pisała zabawne limeryki – krótkie żartobliwe wierszyki. Uwielbiała czytać książki. Była kolekcjonerką, zbierała stare pocztówki, czasopisma z których tworzyła kolaże, sama nazwała je wyklejkami a następnie obdarowywała nimi swoich przyjaciół i czytelników. Szymborska miała nieprawdopodobną kolekcję kiczowatych przedmiotów, przywoziła je z każdej podróży. Kiedy jakaś rzecz była bardzo absorbująca wizualnie, to zawsze znalazła się w jej zbiorach. Nuda i banał to na pewno byli jej najwięksi wrogowie. Pomimo wielkiej międzynarodowej sławy nie znosiła rozgłosu. Ceniła przede wszystkim spokój. Unikała wywiadów i spotkań w większym gronie. W wierszu „Nagrobek” sama siebie przedstawia z dystansem i ironią, łamiąc konwencję – „…poetka staroświecka jak przecinek…”. Tegoroczne prezentacje uczniowskie pokazały, że wbrew tej tezie teksty Noblistki są ciągle czytane i aktualne.
Należy zwrócić także uwagę, że zeszłoroczna edycja konkursu znalazła się w wykazie zawodów wiedzy, artystycznych i sportowych organizowanych przez Kuratorium Oświaty w Warszawie, co umożliwia wpisanie go na świadectwo ukończenia szkoły podstawowej i uzyskania dodatkowych punktów za szczególne osiągnięcia przy rekrutacji do szkół średnich. Tegoroczny konkurs również już zgłoszono do wykazu, który zostanie opublikowany na stronie kuratorium do końca lutego 2024 r.
Najważniejszym punktem gali konkursowej było wręczenia nagród i wyróżnień laureatom tegorocznej edycji. Oto oni.
Laureaci w kategorii klas I – III szkół podstawowych
1. Oliwia Podrucka kl. II – Szkoła Podstawowa w Siennicy, op. p. Magdalena Ostolska
2. Celina Jastrzębska kl. III – Szkoła Podstawowa nr 1 w Mrozach, op. p. Olga Smolińska
3. Jan Rosołek kl. III – Szkoła Podstawowa nr 3 w Mińsk Maz., op. p. Iwona Szulawska
3. Liliana Witan kl. II – Szkoła Podstawowa nr 1 w Mińsku Maz. op. p. Ewa Zagórska
Wyróżnienia:
Stanisław Wiercioch kl. II – Szkoła Podstawowa nr 6 w Mińsku Maz., op. p Dorota Perl
Barbara Budzyńska kl. II – Szkoła Podstawowa w Cegłowie, op. p. Katarzyna Woźnica
Miłosz Aleksander Salicki kl. II – Szkoła Podstawowa w Starej Niedziałce, op. p. Elżbieta Roguska
Laureaci w kategorii klas IV – VI szkół podstawowych
1. Julia Gosztowt kl. VI – Szkoła Podstawowa w Dębem Wielkim, op. p. Bożena Caban – Drzewińska
2. Artur Girndt kl. VI – Szkoła Podstawowa nr 5 w Mińsku Maz., op. p. Małgorzata Michalik
2. Antonia Szczęśniak kl. VI – Szkoła Podstawowa w Cegłowie, op. p. Jolanta Różycka
3. Marcel Górzyński kl. VI – Szkoła Podstawowa w Mariance, op. p. Magdalena Osica
3. Dawid Ostrowski kl. V – Publiczna Salezjańska Szkoła Podstawowa w Mińsku Maz., op. p. Zofia Zadrożna
Wyróżnienia:
Jakub Kozłowski kl. VI – Szkoła Podstawowa w Stojadłach, op. p.Urszula Buczek
Tomasz Sado kl. IV – Szkoła Podstawowa w Jakubowie, op. p Alicja Nowicka – Wójcicka
Paweł Zbrzeźniak kl. IV – Szkoła Podstawowa w Dobrem, op. p . Maria Pawińska
Laureaci w kategorii klas VII – VIII szkół podstawowych
1. Agata Miąsek kl. VII – Szkoła Podstawowa nr 5 w Mińsku Maz., op. p. Iwona Kokoszka
2. Zuzanna Karpińska kl. VII – PSP w Grzebowilku, op. p. Magdalena Piętka
2. Natalia Rybacka kl. VIII – Szkoła Podstawowa w Wielgolesie, op. p. Roma Piłatkowska
3. Maria Filipiak kl. VIII – Szkoła Podstawowa w Jakubowie, op. p. Iwona Runo
3. Karolina Wiak kl. VIII – Szkoła Podstawowa w Starej Niedziałce, op. p. Elżbieta Araźna
Wyróżnienia:
Barbara Wojda kl. VII – Szkoła Podstawowa w Cegłowie, op. p. Jadwiga Czerwińska
Marcel Rosłoński kl. VII – Szkoła Podstawowa w Jakubowie, op. p. Zofia Czerwińska – Gągol
Laureaci w kategorii szkół ponadpodstawowych
1. Wiktor Walędzki kl. II- Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Mińsku Maz., op. p. Diana Gajc-Piątkowska
2. Szymon Hudy, kl. IV – Zespół Szkół nr 1 im. Kazimierza Wielkiego w Mińsku Maz., op. p. Aneta Martyniak
3. Sylwia Gańko kl. I – Medyczna Szkoła Policealna w Mińsku Maz., op. p. Elżbieta Ładno
Nagrody książkowe i upominki dla zwycięzców ufundowali organizatorzy: Biblioteka Pedagogiczna, Szkoły Salezjańskie Sapere aude w Mińsku Mazowieckim oraz Starostwo Powiatowe w Mińsku Mazowieckim i Urząd Miasta Mińsk Mazowiecki.
Po wręczeniu nagród laureaci pierwszych miejsc przeczytali przed zgromadzonymi przygotowane teksty. Po ich wysłuchaniu wystąpił Zespół „Kreska” z Publicznej Salezjańskiej Szkoły Podstawowej im. św. Dominika Savio w Mińsku Mazowieckim, którego opiekunem artystycznym jest Pan Jakub Maguza i od wielu lat uświetnia występami galę konkursu.
Na zakończenie uroczystości prowadząca złożyła serdeczne podziękowania wszystkim uczestnikom konkursu, opiekunom i nauczycielom za ogromny wkład pracy w przygotowanie dzieci i młodzieży do pięknego czytania, a następnie zaprosiła na słodki poczęstunek i kuluarowe rozmowy do galerii biblioteki.
Czy czytanie daje nam coś więcej poza rozrywką i wspomnieniem mile spędzonego czasu? Oczywiście, że tak! Już teraz zapraszamy za rok na kolejną edycję naszego konkursu!
Małgorzata Chrobot, nauczyciel -bibliotekarz
w Szkołach Salezjańskich w Mińsku Mazowieckim